Juist in tijden van krapte moeten we beschikbare capaciteit zo nuttig mogelijk inzetten.
De aandacht in de media van de afgelopen dagen voor aanvullende MRI-screening bij vrouwen met dicht borstklierweefsel is van groot belang, maar roept in de praktijk ook vragen op. De bijdrage aan de kwaliteit van leven en besparing van zorgkosten is overduidelijk, maar hoe gaan we ervoor zorgen dat deze MRI-screening wordt gerealiseerd? En waar kunnen vrouwen terecht?
Deze vragen zijn illustratief voor de toenemende krapte in de zorg en in de radiologie. Door een groei van radiologische onderzoeken over de jaren heen bij gelijkblijvende budgetten en personele formatie, is alle lucht uit het systeem geperst en kan er niet zomaar iets bij. Voor MRI-screening (elke 2 of 4 jaar) bij circa 80.000 vrouwen is berekend dat jaarlijks 10 tot 20 miljoen euro nodig is. Voldoende personeel is de meest genoemde randvoorwaarde. Tegelijk bleek ook uit de inventarisatie dat er breed draagvlak is om MRI-screening te realiseren, mits de minister van VWS hiertoe zou besluiten en de middelen beschikbaar zou stellen. Dit is (nog) niet gebeurd.
De NVvR heeft veel aandacht voor deze al langer bestaande en bredere uitdaging van voldoende mensen en middelen voor zorg waarvan de effectiviteit bewezen is. Want er is niet alleen een toenemende vraag naar MRI-mamma onderzoek, dit geldt o.a. ook voor MRI-prostaat, CT-kransslagaders en beeldgestuurde behandelingen bij CVA patiënten of patiënten met een maligniteit. Keer op keer wordt in nieuwe en herziene richtlijnen een groter beroep gedaan op radiologisch onderzoek en interventies, met bewezen waarde voor uitkomsten van zorg voor de patiënt en van kosteneffectiviteit. Dat is positief, radiologie is van toegevoegde waarde en patiënten hebben er baat bij. Wel moeten we zorgdragen voor evenredige groei van beschikbaarheid van apparaten, laboranten én radiologen om aan de toenemende vraag te kunnen voldoen. Oplopende wachttijden voor zowel diagnostiek als behandelingen illustreren dat de rek uit het systeem is en steeds meer krapte ontstaat. De kwaliteit van zorg begint te lijden onder de krapte, wat directe invloed heeft op het werkplezier van zorgprofessionals.
Als NVvR roepen wij op om tot een gezamenlijke aanpak te komen voor het omgaan met de beschikbare zorgcapaciteit. Niet alleen gezamenlijk met collega zorgverleners, maar ook met de zogeheten koepel- of IZA-partijen waaronder VWS, Zorgverzekeraars Nederland, Zorginstitituut, NVZ, NFU, FMS, NZa en in het geval van bevolkingsonderzoeken het RIVM. Er zullen uitdagende keuzes gemaakt moeten worden, met tegelijkertijd de volle inzet op zorgvernieuwing. Binnen de radiologie kunnen AI toepassingen bijdragen aan ontwikkelingen zoals kortere scanduur, geautomatiseerder scannen en AI ondersteuning of medebeoordeling voor de radioloog. Zeker in een screeningssetting worden die mogelijkheden gezien.
Het is onwenselijk dat elk ziekenhuis voor zichzelf het wiel opnieuw moet uitvinden. Dat vertraagt en leidt tot versnippering. Een landelijke en gezamenlijke aanpak is nodig. Hierbij is bewustwording in de maatschappij tot slot van groot belang: De realisatie dat niet alles wat kan ook direct moet, om zo ruimte te maken voor patiënten bij wie wat echt moet ook kan.
Zie eerdere nieuwsberichten:
MRI-screening bij vrouwen met dicht borstklierweefsel d.d. 30 september 2024
Inventarisatie MRI-capaciteit voor borstkankerscreening gepubliceerd d.d. 15 juni 2022