Op 29 september is het Wereld Hart Dag, een dag gewijd aan het vergroten van het bewustzijn over hart- en vaatziekten. Jaarlijks worden er in Nederland meer dan 50.000 CT-scans van het hart gemaakt en vinden er meer dan 25.000 MRI-onderzoeken van het hart plaats. Radiologen dragen met deze beeldvormende onderzoeken van het hart bij aan de diagnose en behandeling van cardiovasculaire aandoeningen, gericht op effectieve zorg en kwaliteit van leven voor de patiënt.
Dutch CardioVascular Alliance
Hart- en vaatziekten zijn de tweede doodsoorzaak in Nederland en verbetering van preventie, diagnose en behandeling vindt plaats in multidisciplinaire samenwerking. Sinds 2022 is de NVvR één van de tweeëntwintig partners van de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA). De DCVA is een samenwerking van wetenschappers, medisch specialisten, bedrijven, patiëntenorganisaties en overheid. Doel van de DCVA is om de ziektelast van hart- en vaatziekten met een kwart te verminderen door hart- en vaatziekten eerder op te sporen, oplossingen sneller te ontwikkelen en naar de patiënt te brengen.
Lopende studies
De groeiende rol en mogelijkheden van radiologische beeldvorming bij diagnose en behandeling van cardiovasculaire aandoeningen stimuleert onderzoek. Hieronder staan drie grote, lopende Nederlandse studies, waarbij wordt gekeken naar de waarde van een coronaire CT-scan van het hart ten opzichte van andere, meer invasieve onderzoeken of behandelingen.
In 2022 is de CLEAR-CAD studie gestart waarin een primair CT-angiografie gedreven diagnostisch traject bij patiënten met pijn op de borst op klinische uitkomsten en kosten wordt vergeleken met de standaard zorg. Het is een samenwerking van cardiologie en radiologie, die voor deze CLEAR-CAD trial een subsidie van Zorg Evaluatie & Gepast Gebruik en ZonMW hebben verkregen. Op dit moment nemen in totaal al 1300 patiënten deel aan dit onderzoek vanuit 19 verschillende ziekenhuizen en klinieken.
De FUSION studie onderzoekt de toegevoegde waarde van Fractional Flow Reserve techniek op basis CT (FFRct) analyses bij 528 patiënten met pijn op de borst, die op een Coronair CT een stenose van 50-90% hebben. Er wordt gerandomiseerd tussen een FFRct analyse op de gemaakte CT beelden en standaard zorg (waar vaak een invasief coronair angiogram de volgende stap zal zijn). De studie wordt gefinancierd uit de regeling ”Veelbelovende Zorg”.
De iCoronary studie staat voor 'Improving the Cost-effectiveness Of coRONary ARterY Disease Diagnosis' en is gefinancierd vanuit een Doelmatigheid subsidie van ZonMw. Doel is te onderzoeken of er minder invasieve of niet-invasieve beeldvormende technieken gebruikt kunnen worden bij patiënten met pijn op de borst. Het meten van fractionele flowreserve op basis van CT beelden (FFR-CT) of op basis van hartkatheterisatiebeelden wordt vergeleken met de standaard zorg, een invasieve fractionele flowreserve meting met een drukkatheter.
Kwaliteitsprojecten
Met beeldvormend onderzoek van het hart kan de radioloog bijdragen aan de kwaliteit en kosteneffectiviteit van doorverwijzingen van de eerste naar de tweede lijn. Onlangs is een projectaanvraag ingediend bij SKMS om een blauwdruk te ontwikkelen voor CT kalkscore bij patiënten met niet-acute pijn op de borst.
Jaarlijks worden veel patiënten met pijn op de borst door de huisarts verwezen naar de cardioloog, waarna diagnostische onderzoeken volgen. Uiteindelijk heeft slechts een klein deel van de patiënten obstructief coronairlijden waarvoor invasieve behandeling nodig is. Het zou dus van grote waarde zijn, als doorverwijzing van de eerste naar de tweede lijn gerichter kan plaatsvinden of kan worden voorkomen. Met de CT kalkscore kan risicobepaling plaatsvinden, zodat geavanceerde beeldvormende diagnostiek niet onnodig wordt ingezet. Bij een kalkscore van 0 (naar schatting 40% van de patiënten) is verdere beeldvorming niet aanbevolen en kan obstructief coronairlijden met meer dan 95% zekerheid worden uitgesloten.
Doel van het kwaliteitsproject is een blauwdruk voor toepassing van CT kalkscore te ontwikkelen bij patiënten met niet-acute pijn op de borst en laag risico, van eerste t/m tweede lijn.
Eerder dit jaar is een SKMS-kwaliteitsproject voor uniformering van protocollen voor beeld en verslag van coronaire CT-scans afgerond. Hier zijn de eindproducten van dit project terug te vinden.